Fiziki Altın Varlıkların Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüştürülmesine İlişkin Tebliğ
14 Mart 2022 tarihli ve 31778 sayılı Resmi Gazete’de yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yetkili kuyumcular ve rafineriler aracılığıyla ya da doğrudan banka şubelerine gelerek bankalardaki altın hesaplarına yatırdıkları fiziki altın varlıklarının Türk lirası cinsinden mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesine imkân tanınmasına ve hesap sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin "Altın Cinsinden Fiziki Varlıkların Finansal Sisteme Kazandırılması Hakkında Tebliğ (Sayı: 2022/11)" yayımlandı.
Uygulamadan nasıl yararlanılacak?
Uygulamaya katılmak isteyen yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin işlem anında yetkili rafineriyle anlaşması olan bankalar nezdinde altın hesabının bulunması gerekmektedir
Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişiler fiziki altınlarını, milyem değeri üzerinden hesaplanacak gram cinsinden has altın miktarını tespit etmek üzere yetkili kuyumcuya veya bankaya teslim edeceklerdir.
Yetkili kuyumcu veya banka tarafından fiziki olarak teslim alınan altınlar işlenmek üzere yetkili rafineriye teslim edilecektir.
Yetkili rafineri tarafından işlenerek standart altına tamamlananlar ilgili bankaya fiziki olarak transfer edilecektir.
Milyem değeri nedir?
Bankalar, bankalar adına kıymetli maden değerleme ve toplama hizmeti veren anlaşmalı kuyumcular ve kıymetli maden eksperleri tarafından banka müşterilerinin altın cinsinden mevduat/özel cari/katılma hesaplarına alacak kaydetmek üzere toplanan fiziki altınlar, asgari olarak aşağıdaki tabloda yer verilen milyem değerleri üzerinden değerlenmektedir.
22/6/2016 tarihli R.G’de yayımlanan “Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin” 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan milyem değerlerine ilişkin tablo, en son 31.12.2021 (5.Mük.) R.G. tarihli Yönetmelik ile aşağıdaki şekilde güncellenmiştir.
AYAR | ÜRÜN | MİLYEM |
24 Ayar | Darphane Ürünleri | 0,995 |
24 Ayar | BİAŞ Listesinde Yer Alan Rafinerilerin Ürünleri | 0,995 |
24 Ayar | BİAŞ Listesinde Yer Almayan Rafinerilerin Ürünleri | 0,992 |
22 Ayar | Darphane Üretimi Ziynet | 0,907 |
22 Ayar | Muhtelif Hurda Altın | 0,905 |
21 Ayar | Muhtelif Hurda Altın | 0,855 |
18 Ayar | Muhtelif Hurda Altın | 0,725 |
14 Ayar | Muhtelif Hurda Altın | 0,555 |
8 Ayar | Muhtelif Hurda Altın | 0,2975 |
Hesaplar kaç aylık açılabilecektir?
Hesap sahibinin talep etmesi durumunda hesabındaki has altın bakiyesi dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilerek 3, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılabilecektir.
Faiz oranı ve katılma payı getirisi nasıl hesaplanacak?
Bankanın mevduat hesabına uygulayacağı faiz oranı Merkez Bankasınca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olamayacaktır.
Merkez Bankası, bankanın mevduat hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkili olacaktır.
Katılma hesabına sağlanacak getirinin Merkez Bankasının katılım bankaları ile açık piyasa işlemleri kapsamında yaptığı bir hafta vadeli geri satım vaadi ile alım işlemlerinde oluşan maliyetten düşük olması halinde aradaki farkı katılım bankacılığı esasları çerçevesinde katılım bankası karşılayabilir, karşılanmayan kısım için Merkez Bankasınca ödeme yapılmayacaktır.
Vade sonunda hesapların yenileme imkanı var mı?
Merkez Bankası tarafından bu uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına vade sonunda yenilenme imkânı tanınabilecektir.
Yenilenen hesap ilk açılışta dönüşümü yapılan altın tutarı ve vade sonu fiyatı üzerinden destekten yararlanmaya devam eder. Hesabın yenilenmesine ilişkin kapsam, usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.
Vade sonu ödemeleri nasıl hesaplanacaktır?
Vade sonu fiyatının dönüşüm fiyatından yüksek olması ve fiyat farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz veya kâr payından yüksek olması durumunda, fiyat farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kâr payı düşülerek hesaplanan tutar Merkez Bankasınca mevduat veya katılma hesabı sahibine ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılacaktır.
Bu uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre vade sonunda ilave getiri ödenebilecektir.
Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.
Altın Cinsinden Fiziki Varlıkların Finansal Sisteme Kazandırılması Hakkında Tebliğ (Sayı: 2022/11)